در تمامی صنایع باید برای انتقال گشتاور و قدرت از یک موتور به موتور دیگر بدانید که کوپلینگ چیست و
چطور کار می کند؟

دسته بندی های بسیاری برای کوپلینگ ها با توجه به نوع عملکرد آن ها وجود دارد.

به علت تنوع بسیار زیاد انواع مدل های کوپلینگ، هر مرجعی به یک شیوه خاص کوپلینگ ها را دسته بندی و معرفی می کنند ولی
ما در این مطلب کوپلینگ ها را به صورتی دسته بندی و معرفی کرده ایم که
یک مهندس طراح به محض مشاهده یک کوپلینگ توانایی تشخیص نوع کوپلینگ بر اساس تمامی شیوه های معرفی شده را داشته باشد.

1# کوپلینگ چیست (coupling)؟

کوپلینگ ها وظیفه دارند قدرت، گشتاور و سرعت یک محور یا شفت را (یعنی از محور محرک) به شفت یا محور دیگر (محور متحرک) منتقل کنند.

در شکل زیر کوپلینگی را مشاهده می کنید که محور محرک (با رنگ آبی مشخص شده) را به محور متحرک (که با رنگ سبز مشخص شده) متصل می کند و
قدرت چرخشی یا همان گشتاور را بین دو محور منتقل می کند.

انتقال قدرت کوپلینگ

2# علت تنوع زیاد در انواع کوپلینگ چیست ؟
مشکلاتی که در عمل برای برقراری ارتباط بین دو محور به وجود می آید باعث شده تا
انواع مختلفی از کوپلینگ ها برای حل این مشکلات، طراحی و ساخته شوند.

در شکل زیر، این مشکلات را مشاهده می فرمایید.

انواع انحرافات محورها

1- انحراف محوری (Axial misalignment)

در عکس سمت چپ، محورها در یک امتداد هستند ولی در جهت محوری دارای فاصله می باشند،
این مشکل در اکثر کوپلینگ ها به علت تغییرات دمایی محور و در نتیجه انقباض و انبساط طولی آن به وجود می آید و
خوشبختانه اکثر کوپلینگ ها توانایی تحمل و خنثی سازی این مشکل را دارند.

2- انحراف شعاعی (Radial misalignment)

انحراف شعاعی به این معناست که محورها در یک امتداد نباشند و
یا در حین عملکرد با توجه با شرایط کار، محورها در جهت شعاعشان نسبت به یکدیگر فاصله بگیرند.

تقریبا می توان گفت بزرگترین مشکلی که می تواند کوپلینگ ها را دچار اشکال کند همین انحراف شعاعیست
چون تعداد کمی از کوپلینگ ها می توانند بر این مشکل غلبه کنند.

3- انحراف زاویه ای (Angular misalignment)

اگر محور کوپلینگ ها نسبت به یکدیگر دارای زاویه باشد (و یا در حین کار این انحراف به وجود آید) می گوییم
کوپلینگ انحراف زاویه ای دارد.

چنان که مشاهده خواهید کرد کوپلینگ های زیادی با مدل ها و اندازه مختلف برای حل این مشکل استفاده می شوند ولی
به هر حال هرچقدر انحراف زاویه ای بیشتر باشد اتلاف انرژی انتقالی بین دو کوپلینگ افزایش خواهد یافت.

حال که متوجه شدیم کوپلینگ چیست و به چه علت از آن استفاده می شود می خواهیم به معرفی انواع آن بپردازیم:

3# انواع کوپلینگ
با توجه به مشکلات شرح داده شده می توان دو دسته بندی خیلی کلی برای کوپلینگ ها قائل شد:

الف: کوپلینگ های صلب

ب: کوپلینگ های انعطاف پذیر

حتما برای شما هم این سوال پیش آمده است که تفاوت این دو دسته اصلی کوپلینگ چیست ؟

در ادامه به توضیح مختصر هر دسته می پردازیم و تمامی مدل های موجود در آن دسته را با شکل برای شما شرح می دهیم.

1-3# کوپلینگ های صلب (rigid coupling)
کوپلینگ های غیر انعطاف پذیر کمترین توانایی تحمل انحرافات را دارند،
معمولا در ساخت آنها از مواد پلیمری استفاده نشده و قابلیت جذب ارتعاشات را ندارند.

البته در نظر داشته باشید ممکن است یک مدل کوپلینگ صلب توانایی تحمل یک مدل انحراف (معمولا انحراف محوری) را داشته باشد،
در ادامه این مدل کوپلینگ ها را نام برده و به شرح مختصری از هرکدام خواهیم پرداخت.

مرجع مطالب

1) کوپلینگ فلنچی (flanged coupling) از رایج ترین انواع کوپلینگ
در شکل زیر یک مدل از انواع کوپلینگ صلب را مشاهده می کنید.

کوپلینگ فلنچی

این کوپلینگ تقریبا پرکاربردترین نوع کوپلینگ می باشد چون به نسبت قیمت مناسب آن توانایی انتقال گشتاورهای زیادی را دارد.

برای درک چگونگی عملکرد کوپلینگ صلب به شکل زیر نگاه کنید.

عملکرد مدل فلنچی

در این شکل دو توپی مشاهده می کنید که هر کدام از آنها در انتهای یک محور قرار می گیرند.
(سوراخ های آبی رنگ محل قرار گیری انتها محورها را نشان می دهد)

سپس با روی هم قرار دادن این دو توپی و سفت کردن پیچ هایی که در سوراخ های محیط فلنچ قرار دارند (با رنگ زرد نشان داده شده) این دو توپی به یکدیگر چفت شده و
تشکیل یک کوپلینگ فلنچی را می دهند.

در این حالت امکان انتقال گشتاور از یک محور به دیگری امکان پذیر می شود.

2) کوپلینگ پوسته ای یا غلافی (sleeve coupling)
یکی از انواع کوپلینگ صلب مدل کوپلینگ پوسته ای است که در شکل زیر نشان داده شده است.